Uluslararası Sakarya Sempzoyumu’nun ‘Sakarya’da Basın ve Toplum’ başlıklı oturumunda konuşan Enis Şahin, “1919 yılında şehirde yayınladığı kesin olarak bilinen ilk gazete Adapazarı Gazetesi’dir. Şehrin basın hayatının canlanmasında ise 1954 yılı milattır” dedi. Ekrem Saltık ise Sakarya basınının 20. yüzyılda kurumsallaşarak bugünlere kadar önemini yitirmeden geldiğini söyledi.

Sakarya Büyükşehir Belediyesi ve OSAMER işbirliğiyle düzenlenen Sakarya Sempzoyumu gerçekleştirilen oturumlarla devam ediyor. Günün önemli oturum başlıklarından biri de ‘Sakarya’da Basın ve Toplum’ konusu oldu. SAÜ Kongre Merkezi Selim Gündüzalp Salonu’nda gerçekleştirilen programa çok sayıda dinleyici katıldı.

20. yüzyılda kurumsallaşarak bugünlere geldi
Erken Cumhuriyet Dönemi Kültür Devrimlerinin Adapazarı basınına yansımalarını ele alan Ekrem Saltık, “Erken Cumhuriyet Dönemi, aynı zamanda Anadolu’nun İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e uzanan değişiminin de zamansal ‘karar odası’ olmuştu. ‘Erken Cumhuriyet Dönemi Kültür Devrimleri’ başlığı altında geçekleştirilecek bir dizi uygulamayı analiz eden söz konusu tartışmaların kaynakları arasında dönemim ulusal ve yerel basını da yer alıyordu. Yerel basın, dönemin kültür devrimlerinin geniş kitlelere duyulmasında rol oynamış milli mücadele dönemi araştırmalara kaynaklık etmiştir. Adapazarı yerel basını Kocaeli basının bir parçası olmaktan çıkıp, 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren kurumsallaşarak günümüze kadar önemini yitirmeden gelmiştir.”

Halkevi ve Sakarya Dergisi
Adapazarı Halkevi ve Sakarya Dergisi üzerine konuşan Betül Karcı, “Türkiye’de Cumhuriyet Rejiminin değerlerini ve kazanımlarını özellikle nüfus yoğunluğunun fazla olduğu kırsalda, halka yayma amacıyla kurulan Halkevleri dönemin kültür kurumları arasında yer almıştır. Bu kültür kurumlarından birisi olan ve Adapazarı merkezine açılmış olan Halkevi, 1951 yılında kapatılmasına kadar yörenin içtimai yaşamında önemli katkılar sağlamıştır. Adapazarı Halkevi bu çalışmaların yanında, Mart – Ağustos 1943 tarihleri arasında Sakarya isimli bir dergi de çıkarmıştır. Sakarya Dergisi; milli kültür, sosyal danışma, milli bilinç ve benzeri alanlarda yaptıkları çalışmalarla ülkemizin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur.”

Türkiye ortalamasının üzerinde
Sakarya basınına dair genel bir değerlendirme yapan Enis Şahin, “Sakarya basınına ait gazete ve mecmuaların ilk yayınlanmaya başladığı andan, günümüze kadar uzanan süreçteki yoğunluğu, Türkiye ortalamalarının üzerindedir. Her ne kadar birkaç sayı çıkan neşir ürünleri olduğu kadar, daha az sayıda olsa da binlerce nüshaya ulaşan gazeteciler mevcuttur. 1919 yılında şehirde yayınladığı kesin olarak bilinen ilk gazete Adapazarı Gazetesi’dir. Şehrin basın hayatının canlanmasında ise 1954 yılı önemli bir milattır. O yıl hem Sakarya Vilayeti’nin kurulması hem de Sakarya Gazeteciler Cemiyeti’nin hayata geçirilişi, basın hayatını da önemli ölçüde etkilemiş, çok sayıda gazete ve derginin yayın hayatının başlangıcına vesile olmuştur. Zaman zaman iniş-çıkışlar olsa da, şehrin basın hayatında aynı anda ortalama on adet gazetenin yayınlandığını söylemek mümkündür.  1943, 1967, 1999 depremleri de yerel basın hayatı olumuz etkilenmiştir. Deprem dönemlerinde insanların bilgiye ulaşma ihtiyacı üst düzey olmasına rağmen, çeşitli imkânsızlıklardan dolayı birçok gazete yayın hayatlarına bir süre ara vermiştir.”

Adapazarı Halkevi
1934-1951 yılları arasında Adapazarı Halkevi Temsil Şubesi’nin Faaliyetleri hakkında konuşan Kenan Olgun, “Halkevleri 9 şube halinde örgütlenmiş Adapazarı Halkevi 23 Şubat 1934 tarihinde hizmete başlamıştır. Adapazarı Halkevi 1951 yılında kapanan kadar pek çok tiyatro oyunu sergilemiştir. Bu oyunlar Temsil Şubesi tarafından belirlenmiştir.”